Çocuklarda Beyin Sarsıntısı Nedir Belirtileri ve Semptomları
Çocuklarda Beyin Sarsıntısı Nedir Belirtileri ve Semptomları
Beyin sarsıntısı kavramı ilk bakışta spor yaparken başından yararlanarak bilincini kaybeden birini hatırlatabilir. Ancak beyin sarsıntıları –beyin fonksiyonunda geçici aksamalar- bilinç kaybı olmasa da herhangi bir baş darbesinde gerçekleşebilir. Baş yaralanmalarını genellikle sporcularda duysak da bisiklet ve araba kazaları, dövüş ve hatta hafif düşmelerde bile beyin sarsıntısı oluşabilir.
Beyin Sarsıntıları Hakkında
Beyin sarsıntısı hafif travmatik beyin yaralanması olarak bilinir. Beyin yumuşak bir dokudan oluşur ve omurilik sıvısı ile desteklenir. Sert ve koruyucu bir kafatası içerisinde muhafaza edilir. Beyin kafatası içerisinde hareket edebilir ve hatta kafa tasına çarpabilir. Beynin kafatasına çarpması durumunda (örneğin kafanın zemine çarpması veya boyun incinmesi gibi) incinebilir, kan hücreleri yırtılabilir ve beyin içindeki sinirler yaralanabilir. Bu durum beyin sarsıntısı meydana getirir.
Baş yaralanması geçiren herhangi bir kimse, kendini iyi hissediyor dahi olsa beyin sarsıntısına yönelik kontrolden geçmelidir. Teşhis edilmeyen bir beyin sarsıntısı beyin hasarı ve hatta zihinsel engel riski oluşturur. Bu nedenle baş yaralanmalarında mutlaka hastaneye gidilmelidir.
Beyin sarsıntısı geçiren çocuklar belirli önlemler ve semptomları kötüleştirebilecek spor ve diğer faaliyetlerden bir süre uzak durarak, bir veya iki hafta içerisinde iyileşebilirler.
Beyin Sarsıntısı Belirtileri ve Semptomları
Beyin sarsıntısının işaretleri fiziksel, bilişsel, duygusal veya uyku ile ilgili olarak görülebilir. Bu işaretleri gösteren kimse mutlaka doktora görünmelidir:
Fiziksel
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı ve kusma
- Koordinasyon ve dengenin sağlanamaması
- Buğulu görme
Bilişsel
- Dalgın ve baygın hissetme
- Konsantre olma, düşünme veya karar vermede zorluk
- Yaralanmadan hemen öncesinde veya sonrasında neler olduğunu hatırlayamama
- Konuşmanın bozulması veya mantıksız şeyler söyleme
Duygusal
- Sürekli uyku hali veya uyuyamama
- Normalden daha fazla veya daha az uyuma
Beyin sarsıntısı geçiren kişide bilinç kaybı gerçekleşebilir ancak bu her zaman oluşmaz. Kişinin belirli bir süre için bayılması daha fazla veya az risk altında olduğu anlamına gelmemektedir.
Beyin sarsıntısı semptomları her zaman için derhal ortaya çıkmayabilir. Semptomlar 24 ila 72 saat arasında ortaya çıkabilmektedir. Küçük çocuklardaki semptomlar yetişkin semptomlarıyla aynı olsa da bilişsel ve duygusal semptomlar daha geç ortaya çıkabilmekte, fark edilmesi daha zor olabilmekte ve daha uzun sürebilmektedir. Uykuyla ilişkili sorunlar ergenlerde daha sık görülmektedir.
Baş yaralanması sonrasında aşağıdaki durumlar görülüyorsa derhal ambulans çağırınız:
- Uyanamama
- Kasılma veya nöbet
- Konuşmanın bozulması
- Dalgın, rahatsız, uykusuz ve ajite görünme
- Birden fazla kere kusma
- Sürekli şiddetlenen ve geçmeyen baş ağrısı
Çocuklarda beyin sarsıntısı semptomları çabucak yok olsa da –hafıza kaybı, baş ağrısı ve konsantrasyon problemleri gibi- bazı durumlarda haftalar veya aylarca sürebilir. Bu durumlarda ileri tetkikler ve tedavi uygulanması gerekebilir.
Beyin Sarsıntısı Teşhisi
Beyin sarsıntısı teşhisinde doktor olayın nasıl ve ne zaman olduğunu ve ortaya çıkan semptomları soracaktır. Doktorunuz çocuğunuzun bilinç, hafıza ve konsantrasyonunu ölçmek için bazı basit sorular sorabilir.
Ayrıca denge, koordinasyon, sinir fonksiyonu ve reflekslere yönelik fiziki muayene yapılabilir. Bazı durumlarda bilgisayarlı tomografi veya MR (manyetik rezonans görüntüleme) istenebilir.
Spor sırasında kaza geçiren çocuklara, olaydan hemen sonra eğitimli antrenör tarafından müdahale edilmelidir. Çocuğun davranışları gözlenerek ve bazı basit testler uygulanarak eğitimli kişiler acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç olup olmadığını anlayabilir.